گزارش اختصاصی از آرت‌تاکس: دنباله سازی در سینمای جهان قدمتی دیرینه دارد و چند سالی‌ست که جای خود را در سینمای ایران باز کرده. در این گزارش مروری خواهیم داشت بر تاریخچه‌ی دنباله سازی در سینمای ایران:

دنباله سازی در سینمای ایران

دیگر شبیه یک عادت شده: اگر به سراغ دفاتر تولید و پخش فیلم بروی در کشوی میز تهیه‌کنندگان فیلم‌نامه قسمت‌های دوم و سوم و چهارم فیلم‌هایی که ساخته‌اند آماده است. اتفاقی که بیست‌سال قبل در سینمای ایران اگر نگوییم محال، رویاپردازانه بود. با این همه دنباله سازی در سینمای جهان قدمتی دیرینه دارد و از آن زمان که «جنگ ستارگان»، «ارباب حلقه‌ها»، «تنها در خانه» و «هری پاتر» به قسمت‌های بعدی رسیدند، سینمای ایران به مدد سیاست‌های دولت پس از پیروزی انقلاب، از ساخت قسمت‌های بعدی فیلم‌های محبوب و مطرح منع شد.

نخستین جرقه‌ها به اواسط دهه هفتاد باز می‌گردد. جایی که فریدون جیرانی بعد از ساخت فیلم «قرمز» نظر مثبت مردم و منتقدان را با خود به همراه داشت، شاهرخ دولکو فیلمساز و منتقد سینمای ایران تصمیم گرفت قسمت دوم «قرمز» را بسازد. تصمیمی که هیچ‌گاه نهایی نشد.

پیش از آنکه مسعود ده‌نمکی با سه‌گانه «اخراجی‌ها» و دو گانه «رسوایی» موج دنباله سازی در سینمای ایران را ایجاد کند، زوج محبوب سینمای کودک یعنی ایرج طهماسب و حمید جبلی با «کلاه قرمزی و پسرخاله» و «کلاه قرمزی و سروناز» تجربه‌های موفقی را در این عرصه ثبت کردند که با سومین قسمت از کلاه قرمزی یعنی کلاه قرمزی و بچه ننه باز هم نسل سوم طرفداران کلاه قرمزی را به سینماها کشاند.

دو دهه شکست در ساخت دنباله

از اواسط دهه هشتاد و در دهه نود سینمای ایران به تب دنباله سازی آثار سینمایی گرفتار شد. فیلم‌هایی با ماهیت طنز که به دلیل استقبال مخاطبان از قسمت نخست، سرمایه‌گذاران را وسوسه می‌کرد به سراغ قسمت‌های بعدی بروند.

«گشت ارشاد»، «تگزاس»، «رسوایی»، «نهنگ عنبر»، «شهر موش‌ها» و «آتش بس» از جمله آثار طنزی بودند که صاحبان اثر تصمیم گرفتند قسمت‌های بعدی را نیز بسازند. تجربه‌ نشان داده است کیفیت و میزان استقبال مخاطبان از سری نخست این فیلم‌ها همواره جلوتر و بیشتر از قسمت‌های بعدی است و دنباله سازی در سینمای ایران هیچ‌گاه نتوانست به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند. البته در این میان استثناهایی مثل «اخراجی‌های ۲» هم هستند که با فروش بالایی در گیشه روبرو بودند.

پس از آنکه محمدحسین مهدویان با ساخت «ماجرای نیمروز» به سراغ سری دوم این فیلم رفت خبرهایی جسته و گریخته از گوشه و کنار سینما به گوش می‌رسد که صاحبان ملودرام‌های موفق سینمای ایران به فکر ساخت سری‌های بعدی این آثار افتاده‌اند. معلوم نیست موج ساخت این نوع آثار تا به کجا قرار است برسد و سینمای ایران تا چه زمانی می‌خواهد این آزمون و خطا را تکرار کند؟

گزارش از علی نعیمی

تیزر فیلم ماجرای نیمروز ردخون به کارگردانی محمدحسین مهدویان و با بازی جواد عزتی، هادی حجازی‌فر، بهنوش طباطبایی، محسن کیایی، هستی مهدوی و …

از فیلم «ماجرای نیم‌روز: رد خون» بیش‌تر بدانید:

ماجرای نیمروز: رد خون، ادامه‌ای است بر قسمت اول این سری که کارگردانی آن برعهده‌ی محمدحسین مهدویان است. روایت کلی این فیلم پیرامون اتفاقات بعد از پایان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۷ و عملیات مرصاد است.

در کنار تیزر فیلم ماجرای نیمروز ردخون از صفحه‌ی اختصاصی سینمای ایران در آرت‌تاکس دیدن کنید

نیروهای امنیتی ایران متوجه حضور نفوذی‌های سازمان مجاهدین خلق در جبهه می‌شوند. با ارسال دو مأمور امنیتی به بغداد می‌خواهند قبل از شروع عملیات منحوس فروغ جاویدان، عباس زری‌باف فرمانده این عملیات را ترور کنند.

اما داستان طور دیگری رقم می‌خورد. در این قسمت بازیگرانی چون جواد عزتی، بهنوش طباطبایی، هادی حجاز‌ی‌فر و محسن کیایی و هستی مهدوی حاضر هستند.

اختصاصی از آرت‌تاکس: معرفی فیلم صدای آهسته را به کارگردانی افشین هاشمی، نوشته‌ی محمد رضایی‌راد و با دوبله‌ی رویا تیموریان با کیفیت دل‌خواه ببینید.

از فیلم صدای آهسته بیش‌تر بدانید:

افشین هاشمی بازیگر سینما و تئاتر که فعالیتش را در عرصه کارگردانی با ساخت فیلم سینمایی «خسته نباشید» آغاز کرد، «صدای آهسته» را با جمعی از بازیگران بومی تئاتر نیویورک در آمریکا جلوی دوربین برد. فیلمی که با نگاه شخصی و تجربی هاشمی در عرصه کارگردانی همراه است و مولفه‌های سینمای تجاری در آن دیده نمی‌شود.

در کنار معرفی فیلم صدای آهسته ببینید:

معرفی فیلم محدوده‌ی ابری به کارگردانی روح‌الله سهرابی

هر چند هاشمی بعد از «صدای آهسته» فیلم‌های «گذر موقت» و «خاله قورباغه» و «خداحافظ دختر شیرازی» را ساخته است اما «صدای آهسته» نشان می‌دهد فضای تجربی که او از صحنه تئاتر با خود آورده است در سینما نیز جلوه بیرونی به خود گرفته است و پس از سه سال فرصت اکران در گروه سینمایی هنر و تجربه را به دست آورده است.

دومین فیلمِ افشین هاشمی با نوشته‌ای از محمد رضایی‌راد، مرداد ۹۸ در گروه هنر و تجربه به نمایش در می‌آید.

در کنار معرفی فیلم صدای آهسته ببینید:

معرفی فیلم سرکوب به کارگردانی رضا گوران

زبانِ فیلم انگلیسی است و جمعی از بازیگرانِ تآتر نیویورک در آن بازی می‌کنند. اما برای ارتباطِ بهترِ تماشاگران در اکرانِ ایران، بخش‌های گفت‌وگو با شخصیتِ اصلیِ فیلم، برگردانِ فارسی شده است.

رویا تیموریان بازیگرِ شناخته شده‌ی تآتر و سینما، صدای این شخصیت – با بازیِ منوروا سلزا – را اجرا می‌کند.

«صدای آهسته» که نگاهی فلسفی به تغییر جنسیت دارد، تاکنون در نمایش‌های بین‌المللیِ خود جوایز بهترین فیلمِ تجربی، بهترین فیلمِ آوانگارد، بهترین فیلمبرداری و… را از جشنواره‌های مختلف دریافت کرده است.