

سینمای جهان
نقد فیلم تنت: بازگشت به آینده نوشتهی حمیدرضا سلیمانی
بازگشت به آینده
پروندهی یک فیلم: تنت
یک نقد بلند از حمیدرضا سلیمانی عضو حلقهی منتقدان آرتتاکس
یک و نیم ستاره از چهار ستاره
سالهای دههی ۲۰۰۰ دوران ماه عسل کریستوفر نولان بودند. شش فیلمی که او در فاصلهی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ ساخت هر کدام در دوران خودشان به آثاری جریانساز بدل شدند. دوران باشکوهی که با غافلگیری بزرگی به نام ممنتو/ یادآوری شروع شد که نوید ظهور استعدادی یگانه در سینما را میداد، با کالتی به نام شوالیهی تاریکی که عملن بازتعریف فیلمهای ابرقهرمانی در ابتدای هزارهی سوم بود به اوج رسید و با موفقیتهای انتقادی سرآغاز/ Inception و دروکردن جوایز اسکار پایان یافت. در آن سالها فیلمهای نولان محبوب دل تماشاگران بودند و هر فیلمش اتفاقی بزرگ از لحاظ فروش محسوب میشد، محافل انتقادی نخبهگرا و سرسخت برایش هورا میکشیدند و سینه فیلها هم، چنان با شور و حرارت از آخرین فیلمش حرف میزدند که گویی پیامبر جدیدی در سینما ظهور کرده. اما برخلاف قصههای پریان هیچ دوران خوشی تا ابد طول نمیکشد. با شروع دههی ۲۰۱۰ و تغییر تدریجی شرایط زمانه و دگرگونشدن تعریف فیلم خوب و بد از نظر منتقدان، جایگاه نولان و آثارش هم دچار تغییر شد.
ماجرا از شوالیهی تاریکی برمیخیزد شروع شد. هشدار نولان در مورد شرایط شکنندهی اجتماعی و سیاسی زمانه را منتقدینی که از درک تغییرات طبقاتی و خشم پنهان تنیده در جامعهی آمریکا عاجز بودند آنارشیسم نامیدند. همانها که توانایی نولان در روایت خاص و برآمده از تغییرات زمانهی بتمنها را با کلماتی همچون تردستی و شعبدهبازی توصیف میکردند و شوالیه تاریکی و سرآغاز را چیزی بیش از سرگرمیهای سطح پایین نوجوانانه نمیدیدند، چند سال بعد و همزمان با هجوم همهجانبهی ابرقهرمانهای پرسروصدای مارول به پردههای سینما به ناگاه تعبیرشان از سرگرمی و فیلم پاسخگوی نیاز زمانه تغییر کرد و تمام ستایششان را روانهی دنیای بیسروته MCU کردند. همان نویسندگانی که چندسال قبلتر پنبهی پرستیژ/ حیثیت و شوالیهی تاریکی را به خاطر سرد و مکانیکیبودن و نبود روابط گرم عاطفی بین شخصیتها میزدند، روایت دریغانگیز و احساسی نولان در میانستارهای را با برچسب ملودرام تلویزیونی پس زدند. در این میان تنها دانکرک – بهعنوان محافظهکارترین ساختهی نولان در دو دههی گذشته – بود که توانست تحسینی بیسابقه نصیب نولان کند (اساسن مخالفت با فیلمی ضدجنگ و محصول سینمای بدنه هیچوقت کار آسانی برای محافل انتقادی در آمریکای شمالی نبوده است). در مورد «تنت» هم که نگاهی به نوشتههای منتقدان غربی بهتر میتواند نسبت آنها با نولان دههی 2010 را توضیح دهد. در سالهایی که ارزشهای سینمایی یک اثر را جنسیت، رنگ پوست و گرایشات جنسی بازیگر و نویسنده و شخصیتهای یک فیلم تعیین میکند مشخص است که جایی برای نولان، فیلمها، دغدغههاش و بالاتر از همه تخیل در سینما باقی نمی ماند.
ببینید: تریلر فیلم Tenet
«تنت» در میان آثار نولان بیش از همه یادآور سرآغاز و بازیهای فرمی آن با مفاهیم زمان و عینیت/ ذهنیت است. اگر سرآغاز روایتی از سفر به ژرفای ذهن و دنیای رویاها با ساختاری لایه لایه بود «تنت» روایتی است از حرکت در زمان و مکان در دو جهت مخالف و تصادم آینده و گذشته در نقطهی عطفی تاریخی. زمان و نسبت شخصیتهای نولان با آن در هر دو فیلم نقش اصلی را در شکلدهی به ساختار روایت و پیشرفت موقعیتهای داستانی بازی میکند، هر دو فیلم در دنیایی متفاوت از دنیای فیزیکی آنگونه که ما میشناسیم با قوانین و محسوسات مخصوص به خود میگذرند و شخصیتهای نولان از یکسو در نبردی نابرابر با محدودیتهای فیزیکی زمان قرار دارند و از سوی دیگر باید در دل هزارتویی از حوادث هم به فکر بقای خود باشند و هم با موقعیتهای پیچیدهی عاطفی که گرفتارشان کرده دستوپنجه نرم کنند.
اما هرچهقدر در سرآغاز نولان در توصیف و توضیح قوانین اولیهی دنیایی که ساخته است به تماشاگرش موفق عمل میکند و در نتیجهی این توانایی او در توضیح منطق دنیایش دنبالکردن سلسلهی وقایع و حوادث آسان میشود در «تنت» او بیشتر اسیر نوعی پیچیدهنمایی متظاهرانه شده است بهطوریکه شاید برای یک متخصص فیزیک کوانتوم نیز توضیح دقیق آنچه روی پرده اتفاق میافتد امری دشوار باشد (جملهی دانشمند فیلم در اولین مواجههی شخصیت جان دیوید واشینگتن با مفهوم آنتروپی معکوس را بخاطر بیاورید: «سعی نکن درکش کنی!»، گویی خود نولان هم به مشکل فیلم در توضیح منطقش پی برده و سعی دارد تماشاگرش را قانع کند که در جزییات این دنیا خیلی عمیق نشود)، و این نه ناشی از غامضبودن جهان داستانی نولان که بیشتر معلول گنگبودن روابط و قوانین این دنیا و ناکامی فیلم در توضیح جهان نمایشی خود است. جهان نمایشی نولان در «تنت» در مقایسه با سرآغاز قادر به توضیح بدون لکنت خود نیست، اینجا و برخلاف سرآغاز فیلم از همان لحظهی اول در گرداب تعقیب و گریزی سرسامآور میافتد و نه خودش چندان تلاش میکند دنیاش را توضیح بدهد (و هر جا هم که لازم به توضیحی بوده با بیحوصلهگی از آن گذر کرده) و نه در بین انبوه لحظات انفجار و سرقت و نبرد فرصتی برای نفسکشیدن به تماشاگرش میدهد که قوانین این دنیا را هضم کند.
در میانستارهای و سرآغاز نولان نشان داده بود که توانایی خلق موقعیتهای درگیرکنندهی عاطفی در بالاترین سطح اثربخشی را دارد و روابط بیناشخصیتی غنی به هر دو فیلم کیفیتی حسرتبرانگیز و غمناک داده بود. اما «تنت» در ترسیم روابط عاطفی بین شخصیتها نیز در مقایسه با آثار قبلی نولان در پلهی پایینتری میایستد، پسربچهای که انگیزهی اصلی رفتار و تصمیمات کاترین (الیزابت دبیکی) است ظاهرن عامدانه از داستان حذف شده ولی این حذف بیشتر به باورپذیری رفتار شخصیت کاترین لطمه زده است و برای بیننده هیچگاه تصمیمات او قابل فهم و انگیزهاش از رفتارهاش قابل درک نمیشود، به رفاقت مردانهی پروتاگونیست (جان دیوید واشینگتن) با نیل (رابرت پتینسون) هم هیچگاه در طول فیلم مجال کافی داده نمیشود و در نتیجهی این رویکرد صحنهی پایانی که باید ضربهی عاطفی و ماندگار فیلم باشد بیشتر از آنکه اثربخشی داشته باشد تنها حس بیتفاوتی در تماشاگری ایجاد میکند که نمیفهمد چرا اصلن باید احساسی نسبت به شخصیتهایی داشته باشد که در طول فیلم تنها در حال جنبوجوش بودهاند و فرصتی برای نشاندادن چیزی فراتر از سرعت عکسالعمل و قدرت فیزیکیشان نداشتهاند. هرچهقدر هم تیم بازیگران با استعداد فیلم (بهخصوص رابرت پتینسون و الیزابت دبیکی که فیلم به فیلم کیفیت نقش آفرینیشان رفیعتر میشود) تلاش کردهاند تا شخصیتهایی چندوجهی ترسیم کنند محدودیتهای فیلمنامه در شخصیتپردازی و طراحی کاراکترها باعث شده تا نتیجهی نهایی، شخصیتهایی تخت و تکبعدی و مکانیکی باشند که همانند بازیهای کامپیوتری از مرحلهای به مرحلهی بعدی پرتاب میشوند بدون آنکه در این میان فرصتی برای نشاندادن ذرهای از انسانیت متمایزکنندهی خود داشته باشند.
بخوانید: کریستوفر نولان: در شش-هفت سال اخیر مشغول بازنویسی Tenet بودهام
«تنت» فیلم بی نقصی نیست و در فاصلهی دوری از آثار ممتار نولان میایستد و این خبری حسرتبرانگیز برای دوستداران نولان است که در روزگاری که بیانیههای دفاع از حقوق اقلیتها به نام فیلم سینمایی به خورد تماشاگر داده میشوند منتظر تماشای سینمایی ناب بودند. اینجا ذهن حسابگر و مهندس نولان بیش از همیشه بر قریحه و استعداد فیلمسازی او غلبه کرده است. همین رویکرد بهغایت خطکشی شده و مکانیکی نولان در شکلدهی به ساختار فیلم و پیشبرد وقایع آن و خست و لکنت فیلم در توضیح مفروضات اولیهی جهان نمایشیاش آن را به اثری مطول، پر سر و صدا و خستهکننده تبدیل کرده است که از برقراری رابطهای درونی و عاطفی با تماشاگرش باز میماند. در این که درک نولان از میزانسن و چشمانداز و قدرت مرعوبکنندهی سینما در میان فیلمسازان این روزگار بیهمتاست و در این که او فنسالاری مسلط به ابزار کارش است شکی نیست، «تنت» هم همانند هر آنچه پیش از این نولان ساخته فیلمی است جاهطلبانه از لحاظ اجرا با طراحی بصری شگفتانگیز، فقط کافی است نگاهی کنید به صحنهی حرکت قایقها در دریای متلاطم پوشیده از توربینهای بادی در ابتدای فیلم یا تصاویر آخرالزمانی سکانس پایانی در شهر ممنوعهی روسی تا ببینید چهگونه میتوان با سادهترین مصالح، اتمسفری غریب و مو بر تن سیخکننده خلق کرد، اما نه اینها، نه نبوغ فیلمبردار (هویت فون هویتما) و آهنگساز (لودویگ گورانسون) و نه یکتنه دفاعکردن نولان از شکوه و عظمت سینما در عصر سرویسهای استریمینگ هیچیک نمیتوانند بار نقایص فیلمنامهای را به دوش بکشند که بیشتر از آنکه همانند سرآغاز و بتمنها محصول ذهنی خلاق و هنرمند باشد که در حال ساخت مسیر یکتای خودش در دنیای کلیشههاست محصول تفکرات یک استاد ریاضی بهغایت باهوش و دقیق است که چندان اهمیتی به جذاببودن مباحثی که برای دانشجویانش تدریس میکند نمیدهد.
جدول ارزشگذاری بر مبنای:
دایرهی سیاه: بیارزش
نیمستاره: قابل دیدن
یک ستاره: متوسط
دو ستاره: خوب
سه ستاره: خیلی خوب
چهار ستاره: عالی
سه نقد دیگر از حلقهی منتقدان آرتتاکس روی «تنت» بخوانید:
انتظارات بزرگ نوشتهی خسرو نقیبی
کریستوفر نولان؛ فصل تازه از عرفان استادرحیمی
تنت را از هر طرف که ببینی همان است! از محمدحسین گودرزی
از مجموعه تحلیلگران عصر ارتباطات بیشتر ببینید:
آرتتاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید
کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان
تکتاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران

شاید دوست داشته باشید
دعوت به سالن شعبده | یادداشت محمدعلی افتخاری دربارهی سریال قورباغه
دوستان از این هفته دور هم جمع میشوند!|آغاز تصویربرداری گردهمآیی جدید سریال فرندز
پایان سرقت|همهچیز دربارهی فصل پنجم سریال خانهی اسکناس
مارگو رابی: دوست دارم نسخهی کامل جوخهی انتحار اکران شود
جدیدترین فیلم جیسون استاتام به کارگردانی گای ریچی
نخستین عکس از تفریق با حضور ترانه علیدوستی
سینمای جهان
مارگو رابی: دوست دارم نسخهی کامل جوخهی انتحار اکران شود

✅ با زیرنویس فارسی اختصاصی – ترجمه از محمد تقوی
عرضهی موفقیتآمیز «انجمن عدالت» زک اسنایدر، یکی از بزرگترین سؤالات مطرح شده این روزها در رابطه با احتمال عرضهی نسخههای کاملتر و بهبودیافته از فیلمهای مختلفی مثل جوخه انتحار دیوید آیر است. آیا روزی این نسخه را خواهیم دید؟
مارگورابی، از جمله ستارگان فیلم که نقش هارلیکوئین را برعهده دارد در این ویدیو از احتمال عرضهی این نسخه میگوید.
گفتنی است فیلم جدیدی از سری جوخه انتحار به کارگردانی جیمز گان تابستان امسال اکران خواهد شد.
از مجموعه تحلیلگران عصر ارتباطات بیشتر ببینید:
آرتتاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید
کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان
تکتاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران
آنونس
جدیدترین فیلم جیسون استاتام به کارگردانی گای ریچی

▪️ فیلم «خشم مردانه» اکشن تریلری از کارگردان باسابقهی انگلیسی گای ریچی است که براساس فیلمی فرانسوی با نام کامیون حمل پول ساختهی نیکلاس بوکریف ساخته شده و داستان مردی را روایت میکند که در صدد انتقام گرفتن از عاملین قتل پسرش است.
▪️ این فیلم چهارمین همکاری ریچی و ستارهی فیلم جیسون استاتام را رقم میزند که پیشتر در فیلم «قفل»، «انبار و دو بشکه باروت»، «قاپزنی» و «هفتتیر» به موفقیت رسیده بودند.
▪️ سایر بازیگران این فیلم عبارتند از اسکات ایستوود، هلت مککالانی، جفری دوناوان و پست مالون، رپر معروف آمریکایی. این فیلم قرار است هفتم می در سینماهای ایالات متحده پس از یک بار به تأخیر افتادن بابت پاندمی کرونا، به نمایش دربیاید.
Wrath of Man is an upcoming action thriller film co-written and directed by Guy Ritchie, based on the 2004 French film, Cash Truck by Nicolas Boukhrief. It is Ritchie’s fourth directorial collaboration with lead actor Jason Statham. The film is set for release on May 7
.
از مجموعه تحلیلگران عصر ارتباطات بیشتر ببینید:
آرتتاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید
کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان
تکتاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران
آنونس
اما استون در نقش کروئلا | جدیدترین تریلر فیلم کروئلا

زیرنویس فارسی اختصاصی از آرتتاکس: جدیدترین تریلر فیلم کروئلا
«کروئلا» فیلمیست براساس شخصیت کروئلا دِ ویل، که آنتاگونیست رمان و انیمیشن صد و یک سگ خالدار است که به ترتیب در سال ۱۹۵۶ و ۱۹۶۱ عرضه شدند.
اما استون خبیث | تریلر فیلم کروئلا
کریگ گیلسپی (من، تونیا) کارگردانی این فیلم را با فیلمنامهای از دانا فاکس و تونی مکنامارا برعهده دارد.
اما استون ایفاگر نقش کروئلا و یکی از تهیهکنندگان فیلماست و همراه او تیم بازیگرانی شامل اما تامپسون، جوئل فرای، پاول والتر هاوزیر، امیلی بیچام و مارک استرانگ در فیلم حضور دارند.
کروئلا ۲۸م می سال جاری میلادی در سینماهای آمریکا منتشر خواهد شد.
.
Cruella is an upcoming film based on the character Cruella de Vil, introduced in Dodie Smith’s 1956 novel The Hundred and One Dalmatians and #WaltDisney’s 1961 animated film One Hundred and One Dalmatians. The film is directed by Craig Gillespie with a screenplay by Dana Fox and Tony McNamara. #EmmaStone stars as the titular character and also serves as an executive producer, with Emma Thompson, Joel Fry, Paul Walter Hauser, EmilyBeecham, and Mark Strong in supporting roles. Cruella is scheduled to be theatrically released in the United States on May 28, 2021.
از مجموعه تحلیلگران عصر ارتباطات بیشتر ببینید:
آرتتاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید
کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان
تکتاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران
محبوبترینها
- آنونس2 ماه پیش
تریلر سریال میر از ایستتاون |Mare of Easttown
- سینمای جهان1 هفته پیش
مارگو رابی: دوست دارم نسخهی کامل جوخهی انتحار اکران شود
- آنونس3 هفته پیش
اولین تریلر فیلم مسافران با بازی کالین فرل
- آنونس4 هفته پیش
آخرین تریلر انجمن عدالت نسخهی زک اسنایدر | Justice League 2021 Official Trailer
- خبر1 ماه پیش
نخستین عکس از «خانهی گوچی» | First look:House of Gucci
- آنونس2 هفته پیش
اما استون در نقش کروئلا | جدیدترین تریلر فیلم کروئلا
- تلویزیون6 روز پیش
دوستان از این هفته دور هم جمع میشوند!|آغاز تصویربرداری گردهمآیی جدید سریال فرندز
- تلویزیون7 روز پیش
پایان سرقت|همهچیز دربارهی فصل پنجم سریال خانهی اسکناس