با ما همراه باشید

زیرنویس اختصاصی از آرت‌تاکس: نقد فیلم پرستیژ ساخته‌ی کریستوفر نولان و تطابق مضمون فیلم‌های او با پی‌رنگ‌شان

به دنبال متاسینما

به عنوان یک فیلم‌ساز، کریستوفر نولان همیشه می‌خواهد بر روی خط باریکی حرکت کند. اگر مضمون اساسی که تمام فیلم‌هایش را در بر گرفته این است که سینما می‌تواند به عنوان روایت اشتراک‌پذیر قدرت فرهنگی زیادی داشته باشد. من اولین کسی نیستم که بگویم بسیاری از فیلم‌هایش ارجاعی هستند به خود مبحث فیلم. برای مثال تیم اینسپشن شباهت بسیاری به یک گروه فیلم‌سازی دارد.

در کنار نقد فیلم پرستیژ ببینید:

تحلیل کارگردانی ویپلش | تازیانه‌های استاد بر شاگرد

اما نکته‌ی جالب این است که هر چند بسیاری از فیلم‌های نولان را می‌توان ماوراء سینما توصیف کرد، او بسیار مراقب است صحنه‌ای ماوراء سینما در کارهایش وجود نداشته باشد. برای مثال در داستان‌های متعدد بتمن، بروس وین و والدینش برای دیدن فیلم «ماسک زورو» بیرون رفته بودند. به این شکل قتل والدین بروس رقم می‌خورد و ماجراهای شؤالیه‌ی تاریکی را آغاز می‌کند. اما در «بتمن آغاز می‌کند» با بازگویی آن داستان از سوی نولان، خانواده‌ی وین برای دیدن اپرای مفیستوفلس رفته‌اند. این تغییر عمدی است. نولان در مصاحبه‌ای گفته نمی‌خواستیم بروس جوان به دیدن فیلم زورو برود چون فیلم دیدن شخصیتی سینمایی فیلم ببیند، با فیلم دیدن شخصیت کمیک‌بوکی تفاوت بسیاری دارد.. این باعث نوعی ساختارشکنی می‌شود که تلاش کردیم از آن بپرهیزیم

سینمای نولان بیش از هر چیزی، همواره در مورد تعلیق بوده است

دلیل دوری از این مهم برای نولان این است که سینمای او بیش از هر چیزی، همواره در مورد تعلیق بوده است. او می‌خواهد شما را آن‌قدر کامل به سمت داستان بکشاند که مرزها ناپدید بشنود و با داستان حرکت کنید. این همان خط باریکی است که نولان از آن گذر می‌کند. او می‌خواهد فضایی پر از تعلیق ایجاد کند و در عین حال فیلمی ماوراء سینما بسازد. به عبارت دیگر او می‌خواهد در معرض دید نباشد. همین کار، عملن موضوع اصلی پنجمین فیلم نولان و فیلم موردعلاقه‌م از او، پرستیژ است. حتا می‌توانید آن را ماوراء ماوراء سینما بدانید؛ یک کتاب راهنما برای این که به این اثر تعلیقی برسید بدون این که به قول خود نولان ساختارشکن باشید.

در کنار نقد فیلم پرستیژ ببینید:

نقد فیلم شبگرد | هم‌رنگ جماعت شو!

سکانس اول را در نظر بگیرید. اولین چیزی که می‌بینید، نام فیلم است و پلانی از چندین کلاه که به شکلی شلخته در محوطه‌ای جنگلی پخش شده‌اند. حروفی که می‌بینیم، عنوان فیلم را نشان می‌دهد ولی اگر فیلم را دیده باشید، می‌دانید که این کلمه معنای عینی هم دارد چون این کلاه‌ها پرستیژ پرستیژ هستند. سرنخ دوم در تعداد آن‌هاست؛ دوتایی‌ها، کپی‌ها، ضرب، این‌ها کلیدی برای فهم ترفندهای فیلم هستند و این در پلان دوم نیز نمایان است. هنگامی که قفس‌هایی پر از قناری‌های یکسان می‌بینیم، شخصیت مایکل کین توضیح می‌دهد یک شعبده‌بازی چگونه انجام می‌شود: «هر شعبده‌بازی از سه بخش تشکیل شده: مطمئن ساختن، پیچاندن و در نهایت پرستیژ»

پرستیژ در مورد یک شعبده‌بازی است که در آن واحد، زمان و مکان جسمی را تغییر می‌دهد. این دقیقن همان کاری است که تدوین فیلم انجام می‌دهد

این سکانس به آرامی، بخش اطمینان‌سازی خود فیلم را که بوردن و آنژیر با بازی کریستین بیل و هیو جکمن باشند، افشاء می‌کند. سپس متد داستانی‌اش را با تردستی مایکل کین برای دختر کوچک و صداگذاری او توضیح می‌دهد. ولی فیلم همین‌جا با تدوین، در حال اجرای ترفندهای خود است. این صداگذاری از کجا آمده؟ معمولن یک صداگذاری نشانه‌ای است از رخدادهایی که در آینده اتفاق می‌افتند و وقتی صحنه تمام می‌شود، کات می‌زنیم به سکانس دادگاه، جایی که حکم نهایی پرونده‌ی قتل بوردین صادر می‌شود. گویی توضیح مایکل کین به نوعی شهادت در دادگاه بوده. تنها در لحظات آخر فیلم است که متوجه می‌شویم تردستی پرنده و دختر از دید زمانی، آخرین اتفاق داستان فیلم است. نولان رابطه‌ی بین صحنه و صداگذاری‌ای که روی آن انجام شده را تغییر می‌دهد و این جابه‌جایی مکانیزم اصلی تمام فیلم است

در کنار نقد فیلم پرستیژ ببینید:

تحلیل فیلم بلیدرانر ۲۰۴۹ | تکامل انسانیت

الهام از ترنس مالیک

پرستیژ در مورد یک شعبده‌بازی است که در آن واحد، زمان و مکان جسمی را تغییر می‌دهد. این دقیقن همان کاری است که تدوین فیلم انجام می‌دهد. بیش‌تر کار تدوین، پیش‌روی میان فواصل کوچک و زمان‌های متوالی تنها با یک برش ساده است. این چیزی است که بیش‌تر مردم انتظارش را دارند. ولی همین برش ساده می‌تواند فواصل مکانی و زمانی بسیار طولانی را در هر جهت، جلو یا عقب نیز دربر بگیرد. نولان می‌گوید با دیدن «خط باریک سرخ» از ترنس مالیک به قدرت این موضوع پی برده؛ جایی که مالیک بدون محو و یا خط‌خطی کردن با یک برش ساده خاطره‌ای را نشان می‌دهد و تأثیر قدرتمندی که می‌تواند روی بیننده داشته باشد. پرستیژ از این قدرت نهایت بهره را می‌برد و بین چندین خاطره‌ی به جا مانده کات می‌زند. نولان با نشان دادن دفترچه خاطرات بوردن و آنژیر این ترفند را در داستان می‌گنجاند. ولی وقتی این ابزارها به عنوان رکنی از فیلم ثبت شدند، او بین روایت‌ها بنابر خواسته‌ی خود و بدون هشدار قبلی، کات می‌زند. به این شکل، پرستیژ ظرفیت منحصر به فردی از فیلم را به نمایش می‌گذارد بدون این که حواس بیننده را پرت کند. ساختار پیچیده‌ی روایی کاملن در خدمت داستانی است که نولان می‌خواهد بگوید. لازم است رازها پنهان باشند تا زمانی که خود فیلم آن‌ها را افشا می‌کند.

این، از مهارت‌های بسیار خوب نولان به عنوان یک فیلم‌ساز است. او آن‌قدر با دینامیک‌های روایت هماهنگ شده که می‌تواند پیرنگی با سرعت پیش‌روی آن چنان بالایی خلق کند که حتا وقتی همه‌ی سرنخ‌ها را در اختیار داشته باشید، شما تا نمای نهایی، در مشتش قرار دارید.

در کنار نقد فیلم پرستیژ ببینید:

انتقال انرژی با استفاده از نماهای حرکتی | با حرکت بازیگران به حرکت دوربین انگیزه بدهید

به دنبال چشمی ریز‌بین

اگر این تنها درس پرستیژ بود، به این اکتفا می‌کردم که فیلم بسیار خوبی است. ولی صحنه‌ای است که به راحتی فراموش می‌شود که نکته‌ی نهایی مهمی را فاش می‌کند؛ صحنه‌ی اجرای تردستی برای پسرخوانده‌ی بوردن. می‌توانید پرستیژ را ببینید و از داستانش لذت ببرید. چیزی است که نولان از ما می‌خواهد این است که شگفت زده بشویم. همان طور که فیلم می‌گوید بیش‌تر ما می‌خواهیم گول بخوریم. ولی تمام فیلم‌های، حتا یکی به چفت و بست دار بودن این مشتاق پخش شدن برای چشمی ریزبین هستند. همان طور که پسر متوجه ترفند تردستی پرنده می‌شود، ما می‌توانیم سینما را ببینیم. معمولن تکنیک‌های تدوین، نحوه‌ی داستان‌گویی و ابزارهای هر راسنه‌ی روایت‌گر اکثرن به چشم‌مان نمی‌آیند در صورتی که نحوه‌ی ساخته شدن خاطرات ما را چه مشترک و چه شخصی تعیین می‌کنند. همه‌ی این‌ها یعنی بررسی فیلم، جادویش را از بین نمی‌برد بلکه آن را به دنیای واقعی بازمی‌گرداند.

برای افزودن دیدگاه کلیک کنید

یک پاسخ بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سینماآرت

کلمه از کریر، تصویر از بونوئل | گفت‌وگوی ژان کلود کریر درباره‌ی بونوئل و آثاری که خلق کردند

گفت و گوی ژان کلود کریر

برای اولین‌بار با زیرنویس فارسی اختصاصی ببینید: گفت و گوی ژان کلود کریر درباره‌‌ی مهم‌ترین آثاری که او را در تاریخ سینما جاودانه کرد

ژان کلود کریر فیلم‌نامه‌نویس و بازیگر فرانسوی بود. او هم‌چنین در چندین فیلم نیز بازی کرد. او سردبیر مجله‌ی فمی بود و در سال ۱۹۸۱ عضو هیأت داوران فستیوال کن. کریر در تنها تلاشی که برای کارگردانی صورت داد، در سال ۱۹۶۹ فیلمی کوتاه ساخت که توانست با این فیلم جایزه‌ی ویژه‌ی هیأت داوران کن را از آن خود کند. او فیلم‌نامه‌نویسی را ادامه داد و در این مدت با کارگردانانی بین‌المللی هم‌چون فولکر شلوندورف، وین ونگ، هکتور بابنکو، پیتر بروک، ژان پل راپنو، میلوش فورمن، فیلیپ کافمن، آندری وایدا، پاتریس شرو، ژان‌لوک گدار، فیلیپ دو بروکا، برتراند تاورنیه، ژاک دری و ناگیسا اوشیما هم‌کاری کرد.
با این حال کریر طولانی‌ترین همکاری را با لوییس بونوئل داشت. در ۹ فیلم‌نامه که شش تای آن‌ها به عنوان اثری از بونوئل ساخته شد. در این گفت‌وگو که به مناسبت درگذشت کریر برای نخستین‌بار با زیرنویس فارسی اختصاصی آرت‌تاکس منتشر می‌شود، او از «رؤیاهای بونوئلی» می‌گوید؛ طریقه‌ی سال‌ها هم‌کاری مشترک با فیلم‌ساز افسانه‌ای.

در کنار گفت و گوی ژان کلود کریر ببینید:

پایان آقای نویسنده | ژان کلود کریر در ۸۹ساله‌گی درگذشت

Jean-Claude Carrière was a French novelist, screenwriter, actor, and Academy Award honoree. He was an alumnus of the École normale supérieure de Saint-Cloud and was president of La Fémis, the French state film school. Carrière was a frequent collaborator with Luis Buñuel on the screenplays of Buñuel’s late French films.

از مجموعه تحلیل‌گران عصر ارتباطات بیش‌تر ببینید:

آرت‌تاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید

کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان

تک‌تاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران

ادامه مطلب

سینماآرت

در چهل سالگی فیلم «گاو خشمگین» ببینید: مرور لحظات خاطره‌انگیز یک فیلم کالت

فیلم گاو خشمگین

زیرنویس فارسی اختصاصی از آرت‌تاکس:‌ به مناسبت چهل سالگی فیلم «گاو خشمگین» ساخته‌ی ماندگار مارتین اسکورسیزی با بازی رابرت دنیرو، لحظات ماندگار این فیلم کالت را مرور خواهیم کرد.

در چهل سالگی فیلم «گاو خشمگین» ببینید:
مرور لحظات خاطره‌انگیز یک فیلم کالت + حقایقی که شاید ندانید

«گاو خشمگین» یک فیلم اقتباسی‌ست بر اساس کتابی اتوبیوگرافیک. رابرت دنیرو اولین‌بار سر صحنه‌ی «پدرخوانده ۲» کتاب را خواند. از شیوه‌ی نگارش کتاب خوشش نیامد اما شیفته‌‌ی کاراکتر جیک لاموتا شد. همان موقع کتاب را به مارتین اسکورسیزی که سر صحنه‌ی فیلم «آلیس دیگر این‌جا زندگی نمی‌کند» به کارگردانی مشغول بود نشان داد و امید داشت او کارگردانی فیلم را قبول کند. اما اسکورسیزی چندبار از ساخت این فیلم شانه‌ خالی کرد و گفت هیچ ایده‌ای ندارد که با این قصه چه کند!

اما چه شد که اسکورسیزی ساخت فیلم را قبول کرد؟ مارتی بزرگ در همان سال‌ها یک اوردز اساسی را تجربه کرد. نزدیکان اسکورسیزی تعریف می‌کنند از تمامی منافذ بدنش خون بیرون می‌زد و امیدی به زنده‌ماندنش نبود. با این همه به کمک رابرت دنیرو، اسکورسیزی به زندگی برگشت و اعتیاد را ترک کرد. حالا داستان جیک لاموتا برای مارتی رنگ‌وبوی شخصی گرفت. خودش می‌گوید: «هر بار که فیلم می‌سازید انگار در رینگ بوکس قرار دارید!»

اما ماجرا به همین سادگی‌ها نبود. کمپانی سازنده‌ی «گاو خشمگین» تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد «اینک آخرالزمان» فرانسیس فورد کوپولا گذاشته بود. فیلمی که در گیشه شکستی خورد و کمپانی سازنده را دچار بحران کرد. اسکورسیزی دو سال قبل در فستیوال ترابیکا تعریف می‌کرد ما در میانه‌های فیلم‌برداری بودیم و نمایندگان کمپانی پیش من و دنیرو آمدند. ما با شور و حرارت از پروژه حرف می‌زدیم و آن‌ها نگران بودند که چرا فیلم سیاه‌سفید است. در نهایت تمام حرف‌ها آن‌ها از ما خواستند که ادامه بدهیم. بعدن فهمیدم نمایندگان آن روز آمده بودند تا به ما بگویند این پروژه باید کنسل شود. شور و اشتیاق ما باعث شد سکوت کنند. «گاو خشمگین» این‌گونه خلق شد.

 

از مجموعه تحلیل‌گران عصر ارتباطات بیش‌تر ببینید:

آرت‌تاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید

کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان

تک‌تاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران

ادامه مطلب

سینماآرت

یک قدم نزدیک‌تر به واقعیت: پشت صحنه فیلم «به سوی ستارگان» | Before & After Hollywood VFX Breakdown of Ad Astra

پشت صحنه فیلم Ad Astra

زیرنویس فارسی اختصاصی از آرت‌تاکس:‌ نگاهی به پشت صحنه و جلوه‌های ویژه‌ی کامپیوتری در فیلم «Ad Astra / به‌سوی ستارگان» به کارگردان جیم گری و بازی برد پیت

یک قدم نزدیک‌تر به واقعیت
پشت صحنه جلوه‌های ویژه‌ی فیلم Ad Astra

به سوی ستارگان یک فیلم علمی-تخیلی ماجراجویانه‌ست که علاوه بر ستارگان فیلم مشهور، کمپانی‌های جلوه‌های ویژه‌ی بزرگی هم در کار دخیل بودن. ام‌پی‌سی، متد استودیوز، مستر اکس، وتا دیجیتال و اینداستریال لایت اند مجیک، چند نمونه از این کمپانی‌ها هستن که همه با هم‌دیگه همکاری کردن تا این سفر فضایی بیش‌تر علمی به نظر برسه تا تخیلی.

مستر اکس: کمپانی مستر اکس مسئولیت مهم اولین صحنه‌ی فیلم رو بر عهده داشت؛ جایی که برد پیت، مک‌براید، در مداری نزدیک زمین روی یک آنتن هشتاد هزار فوتی کار می‌کنه و یه جریان قوی مرموز، اون رو پرتاب می‌کنه. برای این نما، قسمتی از آنتن عظیم برای استفاده سر صحنه ساخته شد تا برد پیت بتونه حالت تعاملی داشته باشه. تیم جلوه‌های ویژه برای مواد مورد استفاده از ایستگاه فضایی بین‌المللی الهام گرفتن و به این نکته دقت به خصوصی به خرج دادن که این مواد اون بالا ممکنه دچار چه تغییراتی شن و در عین حال، سعی کردن حس و حال آینده رو حفظ کنن.

ام‌پی‌سی: برای تمام سکانس‌های بلند شدن و فرود، کمپانی ام‌پی‌سی تعداد زیادی از ویدیوهای ناسا رو بررسی کرد. تمرکز اون‌ها روی ابرهای گرد و غبار و دود انبوه بود تا شبیه‌سازی‌شون تا حد امکان به واقعیت نزدیک‌ باشه. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، نورپردازی بود. روی زمین و داخل یک اتاق، نور خورشید نور مصنوعی و نور منعکس‌شده وجود داره، اما در فضا، فقط یک منبع نور بزرگ و مستقیم وجود داره، در حالی که ذرات هوایی وجود نداره که نور رو پراکنده کنن و تعداد کمی جسم هستن که بخوان موجب انعکاس نور بشن. تیم ام‌پی‌سی باز هم باید سراغ آرشیوهای ناسا می‌رفت تا بتونه نورپردازی واقع‌بینانه‌ای ایجاد کنه و همین‌طور اثر خاصی رو تشکیل بده که نزدیک نقاط روشن حالت حلقه‌ای ایجاد می‌کنه.

ببینید: معرفی اختصاصی آرت‌تاکس از فیلم «Ad Astra / به‌سوی ستارگان»

Before & After Hollywood VFX Breakdown of Ad Astra

Ad astra is a science fiction adventure film that not only boasts big name movie stars but also big name VFX houses. MPC, Method Studios, Mr X, Weta Digital, Industrial Light and Magic to mention just a few, all collaborated together to make this journey through space seem more science, than fiction.

 

از مجموعه تحلیل‌گران عصر ارتباطات بیش‌تر ببینید:

آرت‌تاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید

کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان

تک‌تاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران

ادامه مطلب

محبوب‌ترین‌ها