ترجمه‌ی اختصاصی از آرت‌تاکس: معادلات هالیوود را مرد ایرلندی و نتفلیکس می‌توانند تغییر دهند. در این گزارش نگاهی خواهیم کرد به پیامدهای ساخت مرد ایرلندی توسط نتفلیکس در صنعت سینما:
نفس راحت نتفلیکس در شب افتتاحیه فستیوال نیویورک
وقتی دست‌اندرکاران نتفلیکس در روز جمعه واکنش‌ها به «مرد ایرلندی» را در شب افتتاح فستیوال فیلم نیویورک دیدند باید بسیار خوشحال شده باشند. تماشاچیان به شدت هیجان‌زده بودند و بسیاری از نقدها فیلم درام ظریف مافیایی سه و نیم ساعته‌ی مارتین اسکورسیزی را تحسین کرده و آن را یک شاهکار خواندند. این هیاهو برای «مرد ایرلندی» این فیلم را بلافاصله در رقابت کسب جوایز قرار داد. و با این که هر نوع گفت‌وگویی درباره‌ی جوایز به شدت غیرقابل اطمینان است اما به نظر می‌توان به قطع یقین گفت که «مرد ایرلندی» و نتفلیکس جایگاهی مرکزی در جدول جوایز دارد. همان گونه که «رُما» سال پیش چنین کرد.
در کنار گزارش فیلم مرد ایرلندی و نتفلیکس ببینید:
رابرت دنیرو از فرایند جوان شدنش در مرد ایرلندی می‌گوید
نقطه ضعف بالقوه‌ی این اتفاق برندسازی است. چیزی که بخش بزرگی از روند مراسم جوایز را تشکیل می‌دهد.
بیشتر استودیوهای فیلم‌سازی در صورت خرج کردن ۱۶۰ میلیون دلار برای ساخت فیلمی مانند «مرد ایرلندی» از دیدن نتیجه‌ی رضایت‌بخش فیلم نفس راحتی می‌کشند اما همان طور که می‌دانیم، نتفلیکس از قوانین اکوسیستم اقتصادی کاملاً متفاوتی پیروی می‌کند. به همین دلیل توانسته چنین بودجه‌ای را صرف این فیلم کند. وقتی دیزنی یا پارامونت این قدر پول را برای یک فیلم خرج کنند آن‌ها می‌خواهند و انتظار دارند که این پول برگردد.
نتفلیکس جایی‌ست که می‌خواهید فیلمتان را آن‌جا بسازید
نقشه‌ی نتفلیکس معادله‌ی سود و زیان را سرنگون می‌کند. کمپانی انتظار و نیازی ندارد که با تشویق تماشاچیان به خریدن بلیط و حضور در سینماها درآمدی بیش از هزینه‌ی «مرد ایرلندی» کسب کند. نقشه‌ی کسب و کار آن‌ها این است که مردم تمام جهان مشترک نتفلیکس شوند. از این نظر «مرد ایرلندی» یک بیلبورد به شدت گران‌قیمت است که با اعلام این جمله مشترکین خود را افزایش می‌دهد: «این باشگاه پخش آنلاینی است که می‌خواهید به آن تعلق داشته باشید.»
البته «مرد ایرلندی» مانند «رما» در پیش از آن بیلبوردی برای فیلم‌سازان نیز هست. این فیلم به آن‌ها می‌گوید: «این خدمات پخش آنلاینی است که می‌خواهید فیلمتان را در آن بسازید.»
در کنار گزارش فیلم مرد ایرلندی و نتفلیکس از تریلر آخرین ساخته‌ی مارتین اسکورسیزی دیدن کنید
مرد ایرلندی: اثری مقدس که باید آن را در سالن سینما دید
بسیاری از کسانی که روز جمعه این فیلم را دیدند و کیفیتش را ستایش کردند، به این نکته اذعان کردند که «مرد ایرلندی» لایق این است که روی پرده‌ی سینما اکران شود. «مرد ایرلندی» توسط یکی از استادان فیلم‌سازی نیم قرن اخیر و به عنوان اثری سینمایی ساخته شده که باید در سالن سینما که معبدی سکولار است، به اشتراک گذاشته شود. اسکورسیزی فیلمی چنان قدرت‌مندی‌ست و به آن عاملی که بیننده را مجبور کند آن را در سینما ببیند، دست یافته است.
پس بیایید تصور کنیم که این فیلم توسط برادران وارنر، همان کمپانی که ۲۹ سال پیش بودجه‌ی «رفقای خوب» را تأمین و آن را توزیع کرد. در این صورت «مرد ایرلندی» از چه زندگی‌ای در سینما بهره‌مند خواهد شد؟ بر اساس کیفیت این فیلم، نقدهای هیجان‌انگیزش و حضور بازیگران اسطوره‌ای، بعید نیست که بگوییم «مرد ایرلندی» در صورت اکران در سینماها می‌توانست تنها در ایالات متحده ۱۰۰ میلیون دلار بفروشد که در این صورت یک پیروزی شکوهمند برای استودیوی سازنده‌اش محسوب می‌شد.
اما باید در نظر داشت که میزان فروش یک فیلم صرفن معیاری برای سوددهی نیست بلکه میزان برای اشتیاق جمعی مخاطبان نیز محسوب می‌شود. این امر مرتبط است با این که چه‌قدر یک فیلم در گفت‌وگوها جای می‌گیرد و این که چه میزان خون به رگ‌های فرهنگ ما تزریق می‌کند. این امر شکاف بین این که اگر «مرد ایرلندی» در تمامی سینماها در صورت انتشار توسط یک استودیوی متداول اکران می‌شد و این که اکنون در نسخه‌ای تقدیس شده و محدود تحت نظر نتفلیکس اکران می‌شود را نشان می‌دهد.
در کنار گزارش فیلم مرد ایرلندی و نتفلیکس ببینید:
مروری بر «مرد ایرلندی» اسکورسیزی: منتقدان چه می‌گویند؟
نتفلیکس: ما فیلم‌هایی می‌سازیم که هیچ کس دیگری نخواهد ساخت!
چنین شکافی را سال گذشته با «رما» نیز مشاهده کردیم ولی باز به اندازه‌ی امسال دراماتیک نبود زیرا انتظارات برای فروش گیشه‌ای این فیلم هنری خارجی بسیار پایین‌تر بود. این نکته که فروش این فیلم بسیار پایین بود اصلاً اهمیتی نداشت. عامل اصلی هیاهو برای این فیلم نقدهایی بود که این فیلم را منحصر به فرد، بهتر از حد انتظار و با کیفیتی که هر ۲۰ سال اگر خوش شانس باشید می‌توانید ببینید دانستند. این فیلم در صدر بیشتر از ۱۰ لیست بهترین فیلم‌ها قرار داشت و تمامی جوایز پایان سال گروه‌های منتقدین مختلف را درو کرد که آن‌ها یکی پس از دیگری این فیلم را اثری هنری برای تمامی ادوار خواندند.
ماه‌هاست که اسکورسیزی در تمامی مصاحبه‌هایش با گفتن این نکته که هیچ استودیویی «مرد ایرلندی» را نمی‌ساخت به نتفلیکس ادای دین کرده است. بدین ترتیب نتفلیکس مانند منجی سینما به نظر می‌رسد. «ما فیلم‌هایی می‌سازیم که هیچ کس دیگری نخواهد ساخت!»
ولی عنصر غیرعادی دیگری نیز در بودجه‌ی «مرد ایرلندی» وجود دارد. دلیل این که هیچ استودیوی متداولی این فیلم را نتوانسته بسازد این نیست که هیچ استودیویی نمی‌خواست از به پرده‌ی سینما بردن رویای بزرگ مارتین اسکورسیزی حمایت کند. بلکه به این دلیل بود که فناوری جدید لازم برای فرایند جوان‌سازی در حال حاضر به طرز سرسام‌آوری گران است. «ایرلندی» فیلمی به نظر نمی‌رسد که هزینه‌ای۱۶۰ میلیون دلاری داشته باشد و در سال‌های آینده نیز چنین خواهد بود. نتفلیکس این هزینه‌ی گزاف را تنها برای ساخت بیلبوردشان، دام مشترکین‌شان و پوستر استخدام فیلم‌سازشان پرداخت. آن‌ها در سطحی زیرین این پیام را مخابره می‌کنند: اگر ما می‌توانیم مارتین اسکورسیزی را به خدمت بگیریم آن گاه چه کسی را نمی‌توانیم بگیریم؟
در کنار گزارش فیلم مرد ایرلندی و نتفلیکس ببینید:
اسکورسیزی پرکارتر از همیشه : رونمایی از مرد ایرلندی و ساخت قاتل ماه کامل
نتفلیکس، مشکلی پیش آمده: «مرد ایرلندی» زیادی خوب است.
این جاست که هیجان ناخالص فیلم‌سازی «مرد ایرلندی» مایه‌ی آزار می‌شود. نتفلیکس در واقع چنان فیلم خوبی ساخته که طیف گسترده‌ای از مخاطبان می‌خواهند آن را در سینماها ببینند و اگر نمایش سینمایی نسبتاً محدود این فیلم مانند مدارایی با این خواسته به نظر برسد باعث درنگ افراد بسیاری مانند اعضای آکادمی اسکار و فیلم‌سازانی که با ساختن فیلم با نتفلیکس به آن‌ها وعده‌ی گنج داده شده است، می‌شود. البته که این فیلم‌سازان فیلم دلخواه خود را خواهند ساخت و این امر مهمی است ولی اکران «مرد ایرلندی» این سوال بنیادین متافیزیکی را روشن می‌کند: «آیا تماشای فیلم در خانه همان گنج است؟» قرن بیستم را پشت سر گذاشته‌ایم ولی روش‌هایش به آن سرعتی که مسئولین نتفلیکس دوست دارند دمُده نخواهد شد.
مترجم: پویا مشهدی محمدرضا
نویسنده: اوون گلایبرمن – ورایتی
سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر8 ماه پیش
سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر8 ماه پیش
سینمای ایران5 ماه پیش
تلویزیون3 ماه پیش
سینمای ایران3 ماه پیش
سینمای ایران3 ماه پیش
سینمای ایران4 ماه پیش
سینمای ایران3 ماه پیش