ترجمه اختصاصی از آرتتاکس: در مجموعهای قرار است به مرور آثار مورد علاقهی کریستوفر نولان بپردازیم از «۲۰۰۱: ادیسهی فضایی» تا «برخورد نزدیک از نوع سوم»
کریستوفر نولان از زمان آغاز حرفهی کاری خود در ۱۹۹۸ و با «تعقیب» فیلم جنایی هیجانی نئو-نوآر او و موفقیتش در دو سال بعد با فیلم «یادگاری» به یکی از موفقترین کارگردانان مشغول به کار در هالیوود تبدیل شده است.
تمامی فیلمهای کریستوفر نولان الهام گرفته از فیلمهایی هستند که او از صمیم قلب دوست میدارد. چه اثری کلاسیک از ف. و. مورنائو در سال ۱۹۲۷ باشد که زیربنای «دانکرک» را بسازد یا آثار کلاسیک علمی تخیلیای مانند «۲۰۰۱: ادیسهی فضایی» که ستون فقرات «بین ستارهای» را فراهم کند.
اکنون که نولان روی اثر بعدی خود «تِنِت» فیلم اکشن حماسی سال ۲۰۲۰ اش کار میکند، ایندیوایر نگاهی به برخی از فیلمهایی انداخته که به گفتهی این نویسنده و کارگردان دیدگاه او را نسبت به سینما تغییر دادند:
هشت راز کارگردانی کریستوفر نولان
۱) ۲۰۰۱: ادیسهی فضایی
این اثر علمی تخیلی استنلی کوبریک تاثیر عظیمی روی کودکی کریستوفر نولان گذاشت. این کارگردان در مصاحبه با «اینترتیمنت ویکلی» گفت که او این فیلم را وقتی پسر کوچکی بود در سینما تماشا کرد و مسحور آن شده است.
او گفت: «من حس کردم که تجربهی خارقالعادهی رفتن به جهانی دیگر را به دست آوردم. شما یک لحظه هم به این جهان شک نمیکردید. این جهان کیفیتی بیش از حد معمول داشت.» دههها بعد، نولان در پخش نسخهی بازسازی شدهی «۲۰۰۱» در سراسر جهان نقشی حیاتی ایفا کرد.
۲) دوازده مرد خشمگین
نولان در مصاحبه با کرایتریون گفت که فیلمهای کمی هستند که مانند «۱۲ مرد خشمگین»، اثر کلاسیک دادگاهی سال ۱۹۵۷ سیدنی لومت، پویایی را در روابط میان مردان نشان دهند.
هنری فوندا و لی جِی. کاب نقش اعضای هیئت منصفهای کاملاً مردانه را بازی میکنند که باید تصمیم بگیرند که نوجوانی را به جرم قتل پدرش محکوم کنند یا خیر.
۳) بیگانه
علاوه بر کوبریک، ریدلی اسکات نیز فیلمساز دیگری بود که بر نولان جوان تاثیر بزرگی داشت. او در گفتوگویی با Media Company گفت: «ریدلی اسکات کارگردانی بود که همواره از بزرگترین طرفدارانش، مخصوصاً در کودکی، بودهام. «بیگانه» و «بلیدرانر» شگفتزدهام کردند زیرا این جهانهای شگفتانگیز را ساختند که کاملاً در آن غوطهور میشدید.»
۴) در جبههی غرب خبری نیست
نولان در مصاحبهای با BFI گفته بود: ««در جبههی غرب خبری نیست» اولین بار و به بهترین شکل این مفهوم را منتقل کرد: جنگ انسانزدایی میکند. با تماشای دوبارهی این شاهکار، سخت است که بپذیرم که شدت و وحشتی بهتر از این در تاریخ ساخته شده باشد. این فیلم برای من توانایی مقاومت در برابر روشهای یافتن معنی و منطق در سرنوشت فردی را نشان میدهد.»
در فیلم هیجانی روانشناختی محصول ۱۹۸۰ نیکولاس روگ، آرت گارفانکل و ترسا راسل در نقش یک استاد روانشناسی و زنی آمریکایی حضور دارند که وارد رابطهای متلاطم میشوند.
نولان در مصاحبهای با Criterion گفت:«فیلمهای نیکولاس روگ به نوآوری ساختارمندانهشان شهرت دارند اما این که بتوان آنها را در فرمی دید که با آن برتری تصویری خود را نیز به نمایش میگذارند عالی است.»
۶) نبرد الجزیره
«نبرد الجزیره» منبع الهام اصلی دیگری برای نولان در ساخت «دانکرک» بود. نولان این درام تاریخی سال ۱۹۶۶ جیلو پونتهکوروو را «روایتی بیزمان و تاثیرگذار از حقیقت دانست که همدلی با شخصیتهای خود را به غیرتئاتریترین روش قابل تصور ایجاد میکند. ما تنها به این دلیل برای افراد این فیلم اهمیت قائلیم که احساس میکنیم در واقعیت آنان و مشکلاتی که با آنها روبهرو میشوند غوطهور شدهایم.»
۷) بلید رانر
اسکات پس از اکران «بیگانه» در ۱۹۷۹ فیلم علمی تخیلی ماندگار خود «بلیدرانر» را در ۱۹۸۲ منتشر کرد. این فیلم هیجانیِ پادآرمانشهری با حضور هریسون فورد تاثیری مستقیم بر نولان در هنگام ساخت صحنههای «بین ستارهای» داشت.
۸) برخورد نزدیک از نوع سوم
نولان در گفتوگو با ایندی وایر گفت که «برخورد نزدیک از نوع سوم» اسپیلبرگ منبع الهام اصلی ساخت «بین ستارهای» بود. این کارگردان افزود: «فیلمهایی مانند «برخورد نزدیک» بودند که این لحظه را که انسانها بیگانگان را با نگاهی خانوادهمآبانه و کاملاً انسانی و قابل درک دیدار میکنند بررسی کردند. من دوست داشتم که به مخاطبان امروز حسی از آن فرم سیر داستانی را بچشانم.»
۹) نخستین انسان
نولان با درام سال ۲۰۱۸ دیمین شزل دربارهی نیل آرمسترانگ به وجد آمد و گفت: «نخستین انسان بازآفرینی استادانهی برنامهای فضایی است که جزئیات فیزیکی شگفتآور و لایههای سینمایی مختلفی برای غرق شدن دارد و اطمینان دارد طبیعت رادیکال و تشدیدیافته ی شخصی داستان از دیدگاه دیمین شزل به مرور مخاطب را شوکه می کند.»
۱۰) برای تمام بشریت
«برای تمام بشریت» مستند فضایی سال ۱۹۸۹ ساختهی اَل راینِرت به بررسی فیلمهای اصلی برنامهی آپولوی ناسا میپردازد.
نولان در مصاحبه با کرایتریون گفت که این فیلم «مستندی خارقالعاده دربارهی بزرگترین تلاش انسان است.» نولان با «میان ستارهای» به این بزرگترین تلاش انسان ادای دین کرد و تماشای «برای تمام بشریت» برای تمامی طرفداران آن فیلم لازم است.
از مجموعه تحلیلگران عصر ارتباطات بیشتر ببینید:
آرتتاکس را در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید
کیدتاکس Kidtalks.ir | کیدتاکس رسانه تصویری کودکان و نوجوانان
تکتاکس Techtalks.ir | اولین رسانه تصویری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران