آرتتاکس تقدیم میکند: مؤلفههای سینمایی پدرو آلمادوار به روایت آریان گلصورت در استودیو آرتتاکس
میخواهیم در مورد پدرو آلمادوار که در بخش رقابتی کن هفتادودوم با فیلم «رنج و افتخار» حضور دارد، صحبت کنیم. آلمادوار یکی از مهمترین فیلمسازان تاریخ سینمای اسپانیا محسوب میشود. او در ساخت فیلمهای ملودرام بسیار قهار است و توانسته آثاری تولید کند که از لحاظ احساسی بسیار قدرتمند هستند.
معرفی فیلم رنج و افتخار
یکی از ویژگیهای این فیلمساز، خلق کاراکترهای عمیق و چندوجهی زن است. از برگمان گرفته تا وودی آلن، همواره این پرسش وجود داشته که چگونه کارگردانهای مرد توانستهاند شخصیتهای زن را به واقعیترین شکل ممکن خلق کنند. پدرو آلمادوار نیز یکی از این کارگردانان محسوب میشود.
تأثیرپذیری از سینمای آوانگارد آمریکا
آلمادوار را عمومن با فیلم «با او حرف بزن» میشناسند. اگر بخواهیم دورههای فیلمسازی او را به بخشهای مختلف تقسیم کنیم، بخش اول دههی ۸۰ و ۹۰ میلادیست. او در این دوره به طور مشخص، تحت تأثیر فیلمسازان محبوبش قرار دارد و مهمتر از همه شیفتهی زیباییشناسی سینمای آلترناتیو و آوانگارد آمریکا در دههی ۷۰ است.
فوتوکال فیلم رنج و افتخار
بنابراین فیلمهای آلمادوار در این دوره، لحن و سبک اغراقآمیز دارند و در موارد زیادی طنازانه و گاهی وقیح هستند. مهمترین فیلم او در این دوره، «همهچیز دربارهی مادرم» است. به گونهای که میتوان ماحصل فیلمسازیاش در این دوره و مسیری را که سیر کرده مشاهده کرد.
جهانبینی در آثار آلمادوار
آلمادوار همواره درگیر بحرانهای هویتی بوده. ابهام و چندگانگی موجود در هویت کاراکترهایش، برآمدهی بحران سیاسی و اجتماعی اسپانیا از دوران ژنرال فرانکو تا دموکراسی نشأت میگیرد. همواره شاهد آن هستیم که شخصیتهای پدر در آثار پدرو آلمادوار حضور ندارند یا اگر باشند، کاراکترهای ضعیفی هستند که این واکنش او به دوران فاشیستی ژنرال فرانکو در اسپانیا محسوب میشود.
در آخرین فیلم آلمادوار در قرن بیستم، «همهچیز دربارهی مادرم»، کاراکترهای زن با شخصیت غایب پدر به صلح رسیدهاند و این میتواند آغازگر دورهی جدید فیلمسازی او باشد. دورهای که از قرن بیستویک با شاهکاری به نام «با او حرف بزن» شروع میشود. او در حالیکه اسپانیا این فیلم را به عنوان نمایندهاش به اسکار نفرستاد، موفق به کسب جایزهی بهترین فیلمنامه و نامزدی در بخش کارگردانی میشود. این فیلم به اندازهای قدرتمند بود که توانست به صورت مستقل راهی اسکار شود.
برادران داردن به روایت یحیی نطنزی (بخش اول)
ادای دین آلمادوار به هیچکاک
استعارهای همیشگی در آثار آلمادوار وجود دارد: بدن انسان کشور اسپانیاست که همواره در حال رنج کشیدن است. در فیلم «با او حرف بزن» این استعاره به صورت مشهود اشاره میشود. زنی که به او تجاوز شده و به کما میرود و بعدها درگیر عشق نامتعارف و پرفراز و نشیب میشود.
پس از این پدرو آلمادوار دست به ساخت فیلم «تربیت بد» میزند که احتمالن تأثیریست که او از تربیت مذهبیاش در دوران کودکی گرفته است. این فیلم اکثرن در کلیسا میگذرد و به روابط جنسی نامشروع کشیشها و کودک آزاری میپردازد. در این فیلم رگههای هیچکاکی دیده میشود که نشاندهندهی علاقهی پدرو آلمادوار به این کارگردان است. طراحی تیتراژ این فیلم ادای دین آشکاری به آثار هیچکاک است.
صعود به اوج با پنهلوپه کروز
پس از این فیلم آلمادوار دست به ساخت «بازگشت» و «آغوشهای گسسته» را میسازد. دو فیلمی که پنهلوپه کروز در مرکز آنها قرار دارد و به طور مشهود میتوان شور و اشتیاق او را در این دو فیلم دید چراکه گویی کل درام حول شخصیت او شکل میگیرد. فیلمهای فوقالعاده پراحساس و مؤثر که پدرو آلمادوار را به اوج فیلمسازی در اروپا میرساند.
کن لوچ به روایت صوفیا نصرالهی
افول در سومین دههی فیلمسازی
هرچند که این دوران فوقالعاده در دههی بعدی رو به افول میرود. آلمادوار در این دهه، آلمادوار فیلم کمدی بد و غیرمنسجم «خیلی هیجانزدهام» را میسازد که با وجود یادآوری آثار ابتدایی او، تأثیری بر مخاطب نمیگذارد و با واکنش سردی روبهرو میشود. پس از این تجربهی ناموفق، او به یکی از حوزههای قدرتش برمیگردد و فیلم «پوستی که در آن زندگی میکنیم» را با بازی آنتونیو باندراس میسازد.
در این اثر دغدغهی اصلی آلمادوار، یعنی انسان بودن، را به صورت فیزیکی میبینیم و به آن پرداخته میشود. رنجی که نه فقط روحی، بلکه جسمیست. این فیلم بیشتر از آنکه ملودرام مورد انتظارمان از آلمادوار باشد، فیلمی در ژانر تریلر محسوب میشود. اما به دلیلی ایدهی بسیار نامتعارف، جذاب و جسورانهاش میتواند که مخاطب را با خود همراه کند. «پوستی که در آن زندگی میکنیم» نیز از نبود انسجام رنج میبرد و خرده داستانهایش نمیتوانند یک کلیت واحد را شکل بدهند.
امید بازگشت به دوران اوج با خولیا
فیلم بعدی پدرو آلمادوار، به این امید که بتواند نظرها را به سوی خود جلب کند، اثری ملودرام است. نتیجه، فیلم «خولیا» است که با وجود دلنشین بودنش، چیزی به کارنامهی کاری این کارگردان بزرگ اضافه نمیکند. اما کسانی که از سبک بصری پدرو آلمادوار لذت میبرند، از این فیلم نیز خوششان خواهد آمد.
کوئنتین تارانتینو به روایت علی مسعودینیا (بخش اول) | برهمزدن دوگانگی کلاسیک خیر و شر
حضور در کن با بازیگران مورد علاقه
حال پدرو آلمادوار در این دوره از جشنواره کن با فیلم «رنج و افتخار» حضور دارد که قرار است در بخش مسابقه نمایش داده شود. بسیاری معتقدند پس از تلاشهای نافرجام این فیلمساز مشهور اسپانیایی برای بازگشت به دوران اوج، این فیلم میتواند این اتفاق را رقم بزند. در این فیلم نیز پنهلوپه کروز که منبع الهامی برای آلمادوار محسوب میشود بازگشته و در این فیلم حضور دارد. خلاصه داستان و اطلاعاتی که از این فیلم درز کرده، نویدبخش آن است که با فیلمی به قدرت دوران طلایی این فیلمساز روبهرو باشیم .
میتوانید نسخهی تصویری این ویدیوی تحلیلی را با کیفیت HD در سایت آرتتاکس مشاهده کنید …